خط خنده چیست؟ علت، پیشگیری و راه‌های درمان آن
خط خنده، که البته به خط لبخند هم معروف است، به انواع چروک‌هایی گفته می‌شود که اطراف دهان شکل می‌گیرند. گاهی اوقات این خطوط اطراف چشم هم به‌وجود می‌آیند و وقتی می‌خندید، کاملا مشخص می‌شوند. وجود این چروک‌ها با افزایش سن، اجتناب‌ناپذیرند. اما روش‌هایی وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توانید از شر این چروک‌ها نجات پیدا کنید.
علت ایجاد خط خنده
از اصلی‌ترین دلایل ایجاد خط خنده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- از دست رفتن قابلیت ارتجاعی پوست (کلاژن)؛
- خشکی پوست؛
- ژنتیک؛
- سیگار کشیدن؛
- صدمات ناشی از نور خورشید.
پیشگیری از ایجاد خط خنده
برخی از عواملی را که موجب خط خنده می‌شوند می‌توانید در زمان جوانی با پیروی از سبک زندگی سالم از میان بردارید. به طور مثال می‌توانید برای پیشگیری از چروک شدن پوست ناشی از صدمات نور خورشید، ضدآفتاب بزنید.
چه در حال حاضر روی صورت‌تان خط خنده دارید و چه هنوز به آن گرفتار نشده‌اید، پوست‌تان را پرآب نگه دارید. هر روز آب فراوان بنوشید و از نوشیدن بیش از حد قهوه یا نوشیدنی‌های الکلی که باعث تکرر ادرار می‌شوند، پرهیز کنید.
صورت‌تان را روزی یک تا دو بار بشویید و پس از آن با توجه به نوع پوست‌تان از کرم‌های مرطوب‌کننده استفاده کنید.
ورزش و رژیم غذایی گیاهی هم می‌تواند پوست‌تان را سالم نگه دارد.
اگر به دنبال انگیزه‌ای بیشتر برای ترک سیگار هستید، پس بدانید با کنار گذاشتن سیگار می‌توانید در آینده جلوی چروک‌تر شدن پوست‌تان را، مانند ایجاد خط خنده، بگیرید.
روش‌های درمانی
وقتی سخن از خط خنده می‌شود، درمان‌های متعددی در دسترس است. شما چه بخواهید از جراحی یا روش‌های دیگر زیبایی استفاده کنید، بهتر است قبل از هر کاری با یک متخصص پوست یا جراح پلاستیک مشورت کنید. زیرا او در زمینه درمان چروک‌های پوست تخصص و تجربه دارد. تعدادی روش‌های درمانی مثل خرید کِرِم، لوسیون و… وجود دارد که می‌توانید بدون نظر و تجویز پزشک از داروخانه‌ها تهیه کنید. اما این روش‌ها دائمی نیستند.
در ادامه به برخی از روش‌های درمانی اشاره شده است.
پرکننده‌های تزریقی
پرکننده‌های تزریقی بهترین انتخاب برای افرادی است که می‌خواهند بدون جراحی، خط خنده را برطرف کنند. بیشتر این پرکننده‌ها از اسید هیالورونیک تشکیل شده‌اند و درون خطی که از دهان تا بینی‌تان قرار دارد، تزریق می‌شوند. اثر این تزریق بلافاصله خود را نشان می‌دهد. برندهای معروفی در بازار وجود دارد که از میان آنها می‌توان به Juvéderm و Restylane اشاره کرد. نتیجه این درمان معمولا چند ماه باقی می‌ماند. پرکننده‌های دیگر مانند Radiesse که از هیدروکسی آپاتیت و همچنین Sculptra که از اسید پلی-ال-لاکتیک تولید شده‌اند، نتایج دائمی‌تری دارند و آنها را می‌توان در بافت‌های عمیق‌تر پوست تزریق کرد.
بنابر نظر متخصصان پوست، این پرکننده‌های تزریقی از ۶ تا ۱۲ ماه دوام دارند. گاهی اوقات درست پس از تزریق، عوارض جانبی‌ای هم دارند که از آنها می‌توان به سردرد و واکنش‌های حساسیتی اشاره کرد.
بوتاکس
سموم بوتولینوم (با نام‌های تجاری بوتاکس، دیسپورت و زیومین) هم از انواع پرکننده‌های تزریقی هستند که به شکلی متفاوت عمل می‌کنند. متخصص پوست، این ماده را با استفاده از سوزن کوچک مخصوص، به محل مورد نظر روی صورت‌تان تزریق می‌کند. این ماده، ماهیچه‌های اطراف خود را ضعیف می‌کند. بدین ترتیب چین و چروک‌ها حرکت کمتری داشته و در نتیجه کمتر به چشم می‌آیند. شما می‌توانید نتیجه را چند روز پس از تزریق مشاهده کنید.
تزریق بوتاکس معمولا به وسیله متخصص پوست، چشم‌پزشک یا جراح پلاستیک انجام می‌شود. زمان بهبود هم نسبتا کوتاه است و می‌توانید ورزش و فعالیت‌های عادی‌تان را پس از ۲۴ ساعت از سر بگیرید. از برخی از عوارض جانبی تزریق بوتاکس، می‌توان به سردرد و قرمزی یا تحریک ناحیه تزریق اشاره کرد.
بنابرنظر کارشناسان پوست، تزریق‌های بوتاکس تقریبا ۳ ماه دوام می‌آورند. برای حفظ نتیجه مطلوب باید برای درمان‌های دیگر به پزشک مراجعه کنید. هزینه تزریق بوتاکس هم نسبت به تعداد استفاده متفاوت است و ممکن است این درمان گران تمام شود.
جراحی
اگر می‌خواهید نتیجه بهتری در درمان چین و چروک‌ها برای از بین بردن خط خنده به‌دست آورید، جراحی انتخاب خوبی است. کشیدن پوست صورت (جراحی پلاستیک برای برطرف کردن چین و چروک)، تمام چروک‌های صورت از جمله خط خنده را به طور دائمی برطرف می‌کند. تمام خطوط دور دهان و دور چشم‌تان در یک بار عمل جراحی کاملا از بین می‌روند. البته جراح پلاستیک ممکن است توصیه کند که پلک چشم‌تان را هم همراه با پوست صورت‌تان عمل کند.
بنابه گفته انجمن جراحان پلاستیک آمریکا، هزینه متوسط این عمل جراحی در سال ۲۰۱۶، ۷۰۴۸ دلار بوده است. کشیدن پوست صورت، نه تنها گران‌ترین گزینه درمانی است، بلکه روند بهبود هم به طور متوسط سه ماه طول می‌کشد.
عفونت بیشترین خطری است که این نوع درمان، افراد را تهدید می‌کند. از عوارض جانبی نادر آن هم باید به اثر زخم جراحی، درد و صدمه به رگ‌های عصبی اشاره کرد.
لیزردرمانی
لیزردرمانی نوعی تکنیک درمانی است که با برداشتن لایه فوقانی سلول‌های پوستی، پوست تازهٔ زیرین را نمایان می‌کند. در این فرایند، مقدار چروک‌های موجود در پوست کم شده و لایهٔ زیر پوست‌های مرده رو می‌آید. تورم و درد از عوارض جانبی معمول این درمان است. اما این عوارض پس از چند روز کم می‌شوند. همچنین احتمال دارد اثر زخم و عفونت در این نوع درمان به وجود آید.
مدت زمان بهبود از یک تا سه هفته طول می‌کشد. البته پس از یک بار لیزردرمانی ممکن است چند ماه بعد هم به یک نوبت دیگر نیاز داشته باشید.
تحریک کُلاژن‌سازی
در روش درمانی تحریک کُلاژن‌سازی یا میکرونیدلینگ (فرو کردن سوزن به درون پوست)، هدف این است که فرایند طبیعی تولید کُلاژن در پوست افزایش یابد. پوست با بالا رفتن سن، کُلاژن و در نتیجه انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهد؛ بنابراین با فرو کردن سوزن‌های بسیار ریز در پوست می‌توان کُلاژن‌سازی را تحریک و درون چروک‌های پوست را مانند خط خنده پر کرد. پزشک برای انجام این نوع درمان، از غلتکی که پوشیده از سوزن‌های ریز است، استفاده می‌کند.
نتایج این درمان به‌مرور مشخص می‌شوند و معمولا برای مشاهده نتیجه کامل درمان باید ۹ ماه صبر کرد. پس از درمان پوست هم ممکن است تا مدتی شاهد کبودی و قرمزی پوست باشید.
استفاده از کرم‌های ضدچروک
درمان خط خنده و چروک‌های صورت با استفاده از کرم‌های ضدچروک، گزینه مقرون‌به‌صرفه‌تری است. رتینول (Retinol) یکی از بهترین مواد درمان چروک صورت است. در بررسی‌ها مشخص شده که این ماده می‌تواند رادیکال های آزادی را که موجب چروک پوست می‌شوند، از بین ببرد. در بررسی‌های محققان معلوم شد بیمارانی که چین و چروک‌های ریزی داشتند و از کرم‌های حاوی ۰,۴ درصد رتینول استفاده کردند، نتایج خوبی به‌دست آوردند. این افراد هفته‌ای سه بار و به مدت شش ماه از لوسیون رتینول استفاده کردند.
ویتامین C، پپتیدها و اسیدهای هیدروکسی هم برای درمان چروک‌های صورت استفاده می‌شوند. مشکلی که در مورد این کرم‌ها مطرح می‌شود، این است که این روش درمان، ماه‌ها طول می‌کشد تا اثر خود را نشان بدهد و در ضمن نتایج آن دائمی نیست. از عوارض جانبی این کرم‌ها باید به قرمزی، جوش و سوزش اشاره کرد.
درمان نوری در خانه
علاوه بر کرم‌های ضدچروک، کیت‌های نوری وجود دارند که می‌توان از آنها برای از بین بردن خط خنده در خانه استفاده کرد. این ابزارها مانند ابزار SpectraLite Eye Care Pro که مورد تأیید سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکاست، با استفاده از نورهای LED فعالیت کلاژن سازی پوست اطراف چشم و دهان را تحریک می‌کنند. از این محصول می‌توان هر روز به مدت ۳ دقیقه استفاده کرد. اگرچه عوارض جانبی خاصی در استفاده از این کیت‌های نوری گزارش نشده، اثربخشی آنها موردتردید است.
اسانس‌ها
اسانس‌ها روش دیگری برای درمان چروک‌ها هستند. این اسانس‌ها از گیاهان تولید می‌شوند. در مقاله‌ای که سال ۲۰۰۹ محققان پوست آن را ارائه کردند، ۲۳ گیاه مختلف را که در تولید و افزایش کُلاژن، آنتی‌اکسیدان‌ها و انعطاف‌پذیری پوست مؤثر بودند، بررسی و از میان این گیاهان ۹ مورد آن را بهترین گیاه در مبارزه با چین و چروک پوست معرفی کردند:
- چای سفید؛
- گیاه بلادراک (Bladderwrack)؛
- گیاه کلیورز (Cleavers)؛
- تنتور گل رز؛
- چای سبز؛
- رز آبی؛
- گیاه آنجلیکا؛
- رازیانه؛
- انار.
اگر به استفاده از این اسانس‌ها علاقه‌مند هستید، یادتان باشد که آنها را با استفاده از روغن حامل، مانند روغن زیتون یاروغن بادام، رقیق کنید. در ضمن قبل از مصرف، کمی از آن را به روی پوست‌تان بمالید تا مطمئن شوید که به آن حساسیت ندارید.
البته بیشتر این اسانس‌ها در تولید محصولات مراقبتی پوست به‌کار می‌روند. هنگام خرید این محصولات، برچسب آنها را بررسی کنید تا متوجه شوید، چه گیاهی در آن استفاده شده است. برای رسیدن به بهترین نتیجه باید این محصولات را هر روز استفاده کنید. به‌محض اینکه استفاده از این محصولات را متوقف کنید، خط خنده دوباره نمایان می‌شود.
درمان خانگی خط خنده
برای از بین بردن خط خنده و البته چروک‌های دور چشم می‌توانید از درمان‌های طبیعی خانگی نیز استفاده کنید.
روغن‌ها
برای اینکه بتوانید خط خنده را پنهان کنید، باید کمی آن را چرب کنید. با استفاده از روغن می توانید پوست‌تان را مرطوب و جوان نگه دارید. برخی از معروف‌ترین این روغن‌ها، روغن نارگیل، دانه انگور و زیتون هستند. کمی روغن را روی نوک انگشت‌تان بریزید و روی خطوط اطراف لب و خنده بمالید و ماساژ دهید. اگر شب‌ها این کار را انجام دهید، نتیجه بهتری می‌گیرید.
مرطوب‌کننده‌های شب
اگر ترجیح می‌دهید از کرم‌های ضدچروک استفاده کنید، باید گفت که بهترین این کرم‌ها، مرطوب‌کننده‌های شب هستند. این نوع مرطوب‌کننده‌ها سنگین‌ترند و ۸ ساعت شب روی پوست‌تان باقی می‌مانند. از مرطوب‌کننده‌هایی استفاده کنید که حاوی مواد طبیعی مانند کلاژن، آنتی‌اکسیدان و روغن‌‌های آجیل و ویتامین E هستند.
آب‌میوه‌ها
مصرف آب‌میوه برای سلامت بدن بسیار مفید است، اما مالیدن آنها روی پوست می‌تواند در لایه‌برداری و سفت شدن پوست مؤثر باشد. صبح‌ها با مالیدن آب لیمو ترش یا آناناس روی چروک‌های صورت‌تان می‌توانید پس از مدتی خط خنده را از بین ببرید. اسید این میوه‌ها، پوست شل‌شدهٔ صورت را محکم می‌کند و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در آن، رادیکال‌های آزاد را از بین می‌برند. نوشیدن آب هویج هم برای شادابی، جوانی و جلوگیری از چروک‌شدن پوست توصیه شده است.
ادویه‌ها
ترکیب دارچین و زردچوبه یکی از بهترین ترکیب‌های ادویه‌ای است که می‌تواند جلوی پیری پوست را بگیرد. ۱ قاشق غذاخوری از دارچین و ۳ قاشق غذاخوری زردچوبه را با کمی آب ترکیب کنید و خمیر به‌دست‌آمده را روی صورت بمالید. پس از ۲۰ دقیقه صورت‌تان را با آب گرم بشویید. البته برای گرفتن نتیجه بهتر می‌توانید این ترکیب را شب‌ها به صورت بمالید و صبح آن را بشویید. استفاده از این نوع ماسک‌ها می‌تواند در از بین بردن خط خنده و چروک‌های دور چشم مؤثر باشد.
ورزش صورت
ماهیچه‌های صورت را با استفاده از ورزش محکم کنید و جلوی پف کردن یا چروک پوست را بگیرید. یکی از این تمرین‌های ورزشی این است که انگشتان خود را محکم روی خط خنده گذاشته و سپس تا جایی که می‌توانید لبخند بزنید، به‌گونه‌ای که لب‌هایتان دور از هم باقی بمانند. ۵ تا ۱۰ ثانیه این حالت را حفظ کنید. سپس چند ثانیه استراحت و این حرکت را تا ۳۰ بار در روز تکرار کنید. یک ماه این ورزش را انجام دهید و نتیجه حیرت‌انگیز آن را ببینید.
آب
احتمالا توصیه نوشیدن آب فراوان را هزاران‌بار شنیده‌اید. به این توصیه توجه کنید. آب برای پوست و مرطوب نگه‌داشتن سلول‌های پوستی عالی است و پوست را جوان نشان می‌دهد. بنابراین در میان استفاده از مرطوب‌کننده‌ها، ماسک و ورزش های صورت، آب هم بنوشید. این کار باعث از بین رفتن خط خنده می‌شود.
سفیدهٔ تخم‌مرغ
سفیدهٔ تخم مرغ بهترین ماده برای سفت کردن پوست و کاهش چین و چروک است. در بیشتر درمان‌های خانگی پوست، سفیدهٔ تخم‌مرغ مستقیما روی پوست اطراف خط خنده و چروک‌های چشم به مدت ۳۰ دقیقه گذاشته و سپس شسته می شود. این کار را انجام دهید، پس از مدتی خط خنده روی صورت‌تان محو می‌شود.
مکمل‌های آلوئه‌ورا
در تحقیقی که سال ۲۰۰۸ در کره جنوبی انجام شد، محققان دریافتند مکمل‌های رژیمی آلوئه ورا می‌توانند چروک‌های پوست را برطرف و انعطاف‌پذیری آن را افزایش دهند. این محققان از داوطلبانِ آزمایش خواستند که به‌مدت ۹۰ روز، پودر ژل آلوئه‌ورا را در آب مقطر حل کنند و بنوشند. نتایج این تحقیق افزایش چشمگیری در تولید کلاژن و کاهش خط خنده نشان داد.
پچ‌های ضدچروک صورت
پچ‌های ضدچروک برای انواع چروک‌های صورت، از جمله خطوط اطراف چشم و دهان، استفاده می‌شود. برای این کار فقط باید یکی از این پچ‌ها را تهیه کنید و شب روی صورت قرار دهید. این کار باعث بازسازی سلول‌های پوست می‌شود. برندهای مختلفی از پچ‌های صورت در بازار وجود دارد و با امتحان کردن برخی از آنها می‌توانید پچِ مناسب خودتان را انتخاب کنید.
کلام آخر
خط خنده، بخش عادی و طبیعی فرایند مسن‌شدن است. هرچه شما مسن‌تر شوید، این خطوط و دیگر خطوط روی صورت‌تان عمیق‌تر می‌شود، اما با استفاده از ترفندها و درمان‌های فوق می‌توانید این روند را به حداقل برسانید.
برای از بین بردن خط خنده، درمان‌های متفاوتی وجود دارد. در مورد گزینه‌های مناسب وضعیت‌تان، با پزشک مشورت و یکی از آنها را انتخاب کنید. همیشه جراحی ضروری نیست. با مرطوب نگه‌داشتن پوست و توجه به سلامت آن می‌توانید جلوی بیشترشدن خط خنده در صورت‌تان را بگیرید.
